Chiến thắng đậm đà trước Nottingham Forest không che giấu được một thực tế rằng Pep Guardiola đang ở trong giai đoạn khó khăn nhất của sự nghiệp và ông có dấu hiệu “đánh mất mình”.
Sau khi giơ sáu ngón tay lên ngụ ý rằng số cúp mình giành được còn nhiều hơn những gì Liverpool làm được trong 7 năm qua, Pep Guardiola bị chỉ trích rằng đã quá kiêu ngạo. Ông muốn nhắc nhở cho thiên hạ rằng, mình đã từng làm được gì.
Báo chí Anh liên tưởng ngay hành động đếm cúp này tương tự những gì Mourinho đã làm sau khi MU để thua Tottenham 0-3 ngay trên sân nhà Old Trafford vào tháng 8/2018.
Sau đó, “Người đặc biệt” đã bị sa thải. “Hy vọng tôi không trải qua điều tương tự, khác biệt là ông ấy giành được 3 cúp, còn tôi được sáu cúp. Nhưng tôi cũng đang ở cảnh tương tự ông ấy” – Pep nói, có chút cay đắng, vài ngày trước.
Nửa cuối tháng 11, Pep còn là HLV thành công nhất thế giới: ông vừa đặt bút ký vào bản hợp đồng mới với Man City, sau một chặng đường huy hoàng, với lối chơi đã thành bản sắc. Ông có lẽ là HLV hiếm hoi mà tầm ảnh hưởng và hào quang có thể vượt qua được một ngôi sao – cầu thủ hàng đầu.
Nhưng chỉ sau 10 ngày, Guardiola đã nhìn thấy một thế giới khác hẳn, tăm tối và tuyệt vọng hơn, ở mặt bên kia nghề nghiệp của ông: Man City trải qua 7 trận không thắng trên mọi đấu trường. Trên sân, đối thủ đánh bại ông, và CĐV của họ hát rằng ông sẽ bị sa thải sớm. Và có lẽ là lần đầu tiên trong sự nghiệp, chúng ta nhìn thấy Pep ứng xử một cách kích động, kiểu Mourinho, như vậy.
Nhưng với Mourinho, đó có lẽ chỉ là một thói quen xuất phát từ tính hiếu chiến. Có lẽ chúng ta đều đã biết đến câu chuyện về cha của Mourinho, một HLV từng bị sa thải vào đúng dịp Giáng Sinh: “Tôi còn nhớ hồi lên 9 hay lên 10 tuổi gì đó, cha tôi bị đuổi việc đúng ngày Giáng Sinh. Đội của ông thua trận vào ngày 22 hay 23/12 gì đấy, và chúng tôi nhận cuộc điện thoại thông báo bị sa thải khi đang dùng dở bữa trưa” – Mourinho kể lại trong một bài phỏng vấn năm 2004.
“Vì thế, tôi hiểu rất rõ thăng trầm của bóng đá. Tôi hiểu rằng một ngày nào đó, mình cũng sẽ bị sa thải” – Mourinho chốt lại. Ông giơ ba ngón tay lên, để trả đũa, nhưng trong thâm tâm người đàn ông này, chuyện bị sa thải là một điều không hề xa lạ, phóng chiếu từ câu chuyện của chính cha ông.
Pep thì chưa từng bị sa thải. Ông rời Barca năm 2012 và Bayern năm 2016 đều theo diện hết hợp đồng và không tái ký. Sự nghiệp của Pep chỉ trắc trở khoảng… 2 trận đầu (cùng Barca, thua 1 và hoà 1). Còn lại, ông đã vô địch 3/5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu, 3 lần vô địch Champions League, cùng vô số danh hiệu cá nhân khác.
Nghề HLV, với Pep, đang đi theo chỉ một chiều. Và ông kiểm soát con đường ấy bằng chủ nghĩa hoàn hảo, tỉ mỉ và cầu toàn đến từng chi tiết. Có lẽ lần đầu tiên chúng ta nhìn thấy một người-trần-mắt-thịt kiểm soát được cuộc chơi được vận hành đôi khi vô cùng ngẫu nhiên, với hàng ngàn hàng vạn lối rẽ này.
Pep là kiểu HLV mà chỉ cần thấy một cầu thủ di chuyển hoặc có động tác sai ý đồ chiến thuật, ông có thể rút ngay anh ta ra khỏi sân (hãy hỏi Henry về chuyện này). Còn kiểm soát bóng đối với ông chính là một chiến lược phòng ngự: các đội bóng của Pep sẽ không mạo hiểm dấn sâu thêm vào phần sân đối phương nếu cơ hội không thực sự rõ ràng. Họ sẽ chuyền ngang và chuyền về để kéo giãn đối phương ra trước, hạn chế khả năng mất bóng và tăng xác suất làm bàn.
Rất thú vị khi nhìn thấy một người kỹ tính và thành công liên tục, suôn sẻ nhờ kỹ tính tự dưng rơi xuống mặt đất mà không có điều gì cảnh báo trước: Man City tự nhiên chơi tệ, và thua liền tù tì. Cuối cùng thì bóng đá vẫn là một cuộc chơi mà tính ngẫu nhiên vẫn tồn tại, không có ngoại lệ, kể cả với người xuất sắc và cẩn thận như Guardiola. Sự ngẫu nhiên và tàn nhẫn của bóng đá nói riêng và thế giới này nói chung xuất hiện vào lúc Pep không ngờ nhất.
“Đấy là thực tế của nghề HLV. Tất cả chúng tôi đều từng bị sa thải, trừ Guardiola. Nhưng ngay cả cậu ấy cũng sẽ bị sa thải, nếu còn tiếp tục làm nghề này” – Ancelotti từng nhận xét như vậy. Dù là một trong những HLV lão làng nhất lịch sử bóng đá, từng vô địch ở 5 quốc gia khác nhau và 4 lần đăng quang Champions League (còn hơn cả Guardiola), ông đã từng bị sa thải 6 lần, và đang cận kề lần thứ 7.
Ancelotti nói về chuyện sa thải nhẹ như lông hồng, như kiểu đó còn giống như một… huy chương trưởng thành của nghề HLV. Rằng anh phải hiểu được lẽ thăng trầm này mới thành chính quả. Và nhìn vào khuôn mặt không biến sắc mỗi trận cùng sự thoải mái của Ancelotti giữa những lằn ranh mong manh của đỉnh cao – vực sâu suốt sự nghiệp, chúng ta nhìn thấy nội lực mạnh mẽ của một HLV vĩ đại: nâng lên mạnh được, nhưng đặt xuống nhẹ được.
Với Guardiola, chúng ta mới thấy được gần như chỉ một khía cạnh trong con người ông, một HLV đã quá thành công. Ở bên kia của bóng tối, mọi thứ chưa được phơi bày. Chúng ta chưa thấy Pep đau khổ, thất bại, để vượt lên trên thất bại và trở nên vĩ đại hơn.
Giơ ngón tay lên đếm cúp để khiêu khích ngược khán giả là một cử chỉ chưa từng thấy, mở ra một lối đi cũng chưa từng có dẫn vào nội tâm của Guardiola, khi tai hoạ ập đến. Một lần bị sa thải có thể cho chúng ta thấy nhiều hơn. Một phiên bản Guardiola khác, hoặc tốt hơn hoặc tệ đi, nhưng đều đáng để theo dõi. Không gì nhàm chán hơn một HLV chưa từng bị sa thải.