Dan Friedkin, tỷ phú vừa đổ bộ vào Premier League là ai?

Everton sắp có chủ mới sau khi Friedkin Group đạt thỏa thuận mua cổ phần đa số của tỷ phú Farhad Moshiri tại CLB. Thông tin này đã được đội bóng áo xanh vùng Merseyside xác nhận trên trang chủ vào hôm nay, 24/9.

“Blue Heaven Holdings và The Friedkin Group xác nhận rằng đã đạt thỏa thuận về điều khoản bán cổ phần của Blue Heaven Holdings tại Everton. Giao dịch này sẽ tuân thủ quy tắc của các cơ quan quản lý bao gồm Premier League, Hiệp hội bóng đá và Cơ quan quản lý tài chính”, trích thông báo của Everton.

Về phần mình, người phát ngôn của The Friedkin Group cũng lên tiếng xác nhận thông tin trên. “Chúng tôi rất vui mừng khi đạt được thỏa thuận trở thành người giám sát CLB bóng đá mang tính biểu tượng này. Chúng tôi mong muốn mang lại sự ổn định cho đội bóng và chia sẻ tầm nhìn của chúng tôi về tương lai của CLB, bao gồm cả việc hoàn thành SVĐ Everton mới tại Bramley-Moore Dock”, Friedkin Group cho biết.

Sự kiện này sẽ khép lại câu chuyện dài kỳ về tương lai của CLB Ngoại hạng Anh, vốn đã trải qua nhiều bước ngoặt, thăng trầm. Thực tế, The Friedkin Group đã nối lại mối quan tâm của họ đối với Everton sau khi đàm phán tiếp quản bị đổ vỡ vào mùa hè. Friedkin quyết định không theo đuổi mối quan tâm của mình đối với đội bóng Merseyside do những phức tạp liên quan đến khoản vay 200 triệu từ 777 Partners mà ông cho rằng không thể giải quyết được.

Tuy nhiên, đến cuối cùng, The Friedkin Group cũng đã đạt được thỏa thuận với Blue Heaven Holdings, công ty của tỷ phú Moshiri. Giờ đây, mọi thủ tục sang tên nhanh hay muộn tùy thuộc vào sự chấp thuận của FA, Premier League và Cơ quan quản lý tài chính.

Dan Friedkin là ai?

Thomas Dan Friedkin là một doanh nhân, nhà sản xuất phim, tỷ phú 59 tuổi người Mỹ. Ông là chủ sở hữu kiêm GĐĐH của The Friedkin Group do cha ông, Thomas H. Friedkin, thành lập. Tập đoàn này cũng sở hữu CLB AS Roma, Gulf States Toyota Distributors – một công ty chuyên phân phối xe Toyota trên khắp nước Mỹ có trụ sở tại Houston, Texas.

Friedkin xuất thân từ một dòng dõi doanh nhân và phi công giàu có của Mỹ. Ông nội của ông, Kenny Friedkin, đã thành lập Pacific Southwest Airlines vào năm 1949, sau đó được bán cho US Airways. Con trai của Kenny là Thomas H. Friedkin cũng là một phi công và diễn viên đóng thế thời vụ, người đã tiếp tục công việc kinh doanh và đầu tư thành công vào việc phân phối Toyota trong những năm 1960.

Dan Friedkin tiếp quản công việc kinh doanh của gia đình vào đầu thế kỷ 21 và mở rộng sang ngành công nghiệp điện ảnh, mua lại công ty sản xuất Neon, nơi sản xuất bộ phim “Parasite” đoạt giải Oscar. Ông cũng đồng sáng lập hãng phim Imperative Entertainment. Friedkin không chỉ đứng ngoài quan sát, và đã giành giải thưởng cho “cảnh quay đặc biệt hay nhất” sau khi hạ cánh một chiếc Spitfire 76 tuổi xuống bãi biển trong bộ phim bom tấn Hollywood, Dunkirk.

The Friedkin Group cũng sở hữu các khu nghỉ dưỡng, khách sạn và bất động sản sang trọng trên khắp thế giới. Friedkin đã mua Roma vào tháng 8/2020 với giá khoảng 465 triệu bảng. Sau đó, The Friedkin Group bổ nhiệm Paulo Fonseca làm HLV trưởng của CLB rồi thay thế ông này bằng Jose Mourinho, người đã dẫn dắt Roma giành chức vô địch Europa Conference League đầu tiên.

Mourinho đã bị sa thải vào tháng 1/2024. Huyền thoại của Roma, Daniele De Rossi lên nắm quyền thay Người đặc biệt, nhưng mới đây cũng bị sa thải và được thay bằng Ivan Juric.

Tham vọng làm theo mô hình của City Football Group

Vào thời điểm mua Roma, Friedkin nhấn mạnh rằng đây không chỉ là một vụ kinh doanh thông thường mà còn là “một niềm đam mê – niềm đam mê dành cho thành phố, cho đội bóng, cho người dân và cho bóng đá nơi đây”. Rõ ràng, qua cách Friedkin đầu tư và quản lý đội chủ sân Olimpico, thì ông đang vận hành CLB theo đúng cam kết ban đầu của mình.

Nói về cách tiếp cận khi sở hữu một CLB bóng đá, Friedkin giải thích: “Chúng tôi dự định sẽ lắng nghe rất nhiều. Và chúng tôi đã lắng nghe những gì mà NHM mong muốn gói gọn trong 3 điều: một đội bóng đáng tự hào; một CLB trân trọng, hiểu và chia sẻ niềm đam mê của họ; và chủ sở hữu xứng tầm. Chúng tôi cam kết sẽ làm việc không ngừng nghỉ để xây dựng một đội bóng mà NHM có thể tự hào trong nhiều năm tới”.

Giá trị tài sản ròng của Friedkin là bao nhiêu? Tạp chí nổi tiếng Forbes ước tính khối lượng tài sản của Dan Friedkin lên đến 4,5 tỷ bảng (tính ở thời điểm tháng 6/2024). Ngoài các hoạt động kinh doanh, sản xuất phim ảnh, bất động sản, tỷ phú 59 tuổi rất tích cực tham gia các hoạt động xã hội…

Tham vọng của The Friedkin Group là thâu tóm nốt Liverpool trong tương lai gần để đưa hai đội bóng vùng Merseyside về chung một nhà, giống như mô hình của City Football Group, bao gồm các thành viên như Man City, Melbourne City, Mumbai City, New York City, Montevideo City Torque, Troyes (cùng 100% cổ phần), Lommel (99%), Girona (47%), Shenzhen Peng City (46,7%), Yokohama F. Marinos (20%), Palermo (94,9%) và Bahia (90%) cùng một loạt học viện bóng đá ở Nhật Bản, Singapore, Trung Quốc và Ấn Độ.

Roma có bị ảnh hưởng gì không?

Có hàng loạt câu hỏi được đặt ra sau sự kiện. Tại sao nhà Friedkin được sở hữu cả Roma và Everton, đã có tiền lệ chưa, có cách lách luật không? Các các quy tắc của FIGC (LĐBĐ Italia) nêu rõ rằng chủ sở hữu, cá nhân, gia đình và tập đoàn có thể có cổ phần trong nhiều đội bóng, miễn là họ thi đấu ở các hạng đấu riêng biệt. Ví dụ, quy tắc đó cho phép gia đình De Laurentiis có cổ phần kiểm soát ở cả Napoli và Bari của Serie B.

Luật FIGC sẽ thay đổi vào mùa giải 2028/29, nhưng điều đó sẽ không ảnh hưởng đến Roma hay Everton, vì họ không cạnh tranh trong cùng một giải đấu quốc gia. Một ví dụ khác là gia đình Pozzo, những người có cổ phần ở cả Udinese và Watford của hạng Nhất Anh.

Mô hình sở hữu nhiều CLB ngày càng phổ biến trên khắp châu Âu, nhưng sẽ trở nên phức tạp khi hai đội trong cùng một đội đủ điều kiện tham gia cùng một giải đấu cấp châu lục. Ở mùa 2024/25, luật của UEFA nêu rõ rằng không một cá nhân nào có thể có quyền kiểm soát quyết định đối với nhiều hơn một đội tham gia các giải đấu của UEFA. May mắn cho The Friedkin Group, Everton không tham gia giải đấu châu Âu nào và vì hiện tại đang đứng thứ 19 với 1 điểm tại BXH Premier League mùa này, nên họ cũng sẽ phải nỗ lực rất nhiều để đủ điều kiện tham dự các đấu trường của lục địa già mùa tới.

Vậy, với việc họ chính thức tiếp quản Everton, sẽ có gì thay đổi với Roma hay không? Trong một tuyên bố trên trang chủ Roma, The Friedkin Group đã giải thích rõ ràng rằng cam kết của họ với CLB không có gì thay đổi.

“Việc mua lại Everton không làm thay đổi cam kết của chúng tôi với Roma dưới bất kỳ hình thức nào. Ngược lại, sức mạnh tổng hợp giữa các CLB chỉ có thể mang lại lợi thế cho Roma. Mỗi CLB trong danh mục đầu tư của chúng tôi hoạt động độc lập và Roma vẫn là trung tâm trong tham vọng bóng đá của chúng tôi.

Bạn có thể yên tâm, cam kết của chúng tôi về thời gian, nguồn lực và sức lực đối với Roma sẽ không bị suy giảm. Mục tiêu của chúng tôi rất rõ ràng: chứng kiến ​​Roma liên tục cạnh tranh ở những giải đấu cao nhất của bóng đá châu Âu”, trích dẫn tuyên bố của The Friedkin Group.

Liệu có giúp Everton lột xác? Đây là câu hỏi khó có thể trả lời trong một sớm một chiều. Tuy nhiên, theo The Athletic, The Friedkin Group sẽ phải gánh một khoản nợ lớn lên đến 600 triệu bảng. Ngoài ra, Everton đã nhận được khoản vay 200 triệu bảng Anh từ The Friedkin Group.

Tuy nhiên, rất có thể là theo thỏa thuận giữa The Friedkin Group và Blue Heaven Holdings, khoản nợ vay có thể được chuyển đổi thành vốn chủ sở hữu vì nó sẽ giúp CLB ngay lập tức giảm bớt một số khoản nợ chưa thanh toán của mình. Trước mắt, NHM Everton vô cùng vui mừng khi thấy câu chuyện tiếp quản kéo dài này đi đến hồi kết, để CLB có thể bước sang một trang sử mới.