Phạt góc giá trị không kém gì một tiền đạo giỏi ở Premier League
Trong kỷ nguyên bóng đá ngày càng chặt chẽ, bóng sống ngày càng khó chơi thì bóng chết mà đặc biệt là phạt góc trở thành một cơ hội ghi bàn thực thụ, điều mà tất cả các đội đều ý thức rất rõ. Và, xu hướng chiến thuật này ngày càng thấy rõ tại Premier League.
Phạt góc xuất hiện như thế nào?
Thuở sơ khai của bóng đá vào thế kỷ 19, đá phạt góc đơn giản là không tồn tại. Khi ấy, một quả bóng đi ra sau vạch cầu môn sẽ có một trong hai kết cục: nếu một cầu thủ tấn công chạm bóng xuống trước, đội của họ sẽ được hưởng một quả đá phạt trực tiếp vào cầu môn từ một điểm cách vạch cầu môn khoảng 13m đối diện với nơi bóng chạm vào (giống một pha chuyển đổi trong môn bóng bầu dục). Ngược lại, nếu một cầu thủ phòng ngự chạm bóng xuống trước, đội của họ sẽ được hưởng một quả đá phạt trực tiếp giống như một cú phát bóng lên như hiện tại.
Vào năm 1867, một quả phát bóng lên sẽ được thực hiện sau khi bóng bay ra sau vạch cầu môn, bất kể cầu thủ nào chạm vào bóng. Sau đó, xuất phát từ một gợi ý gửi tới biên tập viên của tờ Sheffield Daily Telegraph, trong đó có đề cập đến việc đá phạt từ cột cờ góc gần nhất, FA đã áp dụng hình thức đá phạt góc Sheffield vào năm 1872.
Theo đó, quả phạt góc có thể được trao cho đội tấn công hoặc đội phòng thủ, và chỉ khi trái bóng được đá trực tiếp qua xà ngang thì quả phát bóng lên mới dành cho đội phòng thủ. Và đến năm 1873, các quả phạt góc theo định dạng ngày nay mới ra đời.
Các đội bóng đầu tư luyện đá phạt góc ra sao?
Thống kê những mùa gần đây cho thấy số bàn thắng từ phạt góc ngày càng tăng. Bình quân mỗi một trận đấu tại Premier League có 10,7 quả phạt góc. Nếu như trước đây, chúng ta thường thấy các cầu thủ tấn công tham gia vào các tình huống đá phạt góc, thì bây giờ ngay cả các thành viên chơi thấp nhất của đội (kể cả thủ môn) cũng đóng một vai trò nhất định.
Các đội bóng đầu tư kỹ lưỡng cho các tình huống phạt góc, thuê riêng HLV bóng chết. Khi các đội bóng Ngoại hạng Anh tìm kiếm lợi thế nhỏ trước đối thủ, việc cải thiện các tình huống tấn công cố định của họ là ưu tiên hàng đầu. Điều này dẫn đến việc họ dành nhiều thời gian hơn trên sân tập và ngày càng có nhiều chuyên gia sút phạt trong đội.
Kết quả là có nhiều cải tiến hơn, các thói quen thông minh hơn và các pha sút phạt được thực hiện tốt hơn. Từ những pha sút phạt góc đơn giản như đá bóng vào trong và ra ngoài cho đến những cú đá thẳng và góc ngắn. Các đội đã thay đổi cách tiếp cận của họ đối với việc thực hiện các pha “bóng chết”, tùy thuộc vào chất lượng và đặc điểm của cầu thủ của họ cũng như điểm yếu của đối phương.
Số bàn thắng từ phạt góc chiếm tỷ lệ thế nào?
Trong 8 mùa giải gần nhất, thống kê từ Opta cho thấy Premier League đạt trung bình 141,8 bàn thắng từ các quả phạt góc, so với 129,9 bàn từ mùa giải 2007/08 đến mùa 2014/15. Riêng 3 mùa gần nhất, chúng ta chứng kiến số bàn thắng từ phạt góc thuộc Top 3 lịch sử Ngoại hạng Anh. Các bàn thắng từ phạt góc cũng đóng góp ngày càng nhiều vào tổng số bàn thắng trong những mùa gần đây.
Riêng mùa 2023/24, sở dĩ tỷ lệ % số bàn thắng từ phạt góc so với tổng bàn của cả mùa thấp vì lượng bàn thắng chung tăng đột biến, lên tới 1.246 bàn. Và số liệu về bàn thắng trên 100 quả phạt góc cho thấy rõ lý do tại sao phạt góc lại quan trọng ở Premier League hiện tại. Kể từ mùa 2007/08, đã có xu hướng tăng lên và 3,9 bàn/100 quả ở mùa 2022/23 là cao nhất so với bất cứ mùa nào (gấp 1,4 lần so với mùa 2007/08). Mùa 2023/24 xếp cuối trong Top 3.
Man City, MU, Tottenham và Arsenal chẳng hạn. Trước đây, bốn đội bóng này thường ghi ít bàn thắng từ phạt góc, nhưng lại để thủng lưới nhiều từ các pha đá phạt góc của đối phương.
Các đội bóng ghi nhiều bàn từ phạt góc nhất
Sau khi thuê các chuyên gia huấn luyện đá phạt, đặc biệt là phạt góc, số liệu thống kê được cải thiện đáng kể. Mùa 2022/23, có tới 8 đội bóng Premier League đạt được từ 10 bàn thắng trở lên từ các quả phạt góc. Dẫn đầu là Tottenham và Arsenal (13 bàn mỗi đội). Các chuyên gia huấn luyện các tình huống đá phạt mang đến sự khác biệt cho họ.
Arsenal là ví dụ điển hình. Ở mùa giải 2023/24, Pháo thủ thành London cực kỳ hiệu quả khi đá phạt góc. Họ không phải là đội được hưởng phạt góc nhiều nhất, chỉ đứng thứ ba sau cả Liverpool lẫn Man City, nhưng số bàn thắng của họ từ phạt góc lại nhiều nhất.
Cụ thể, trong số 22 bàn thắng từ các tình huống cố định (không tính phạt đền), thì có tới 16 bàn từ các quả phạt góc – dẫn đầu Ngoại hạng Anh mùa trước. Thậm chí, 16 bàn thắng từ phạt góc là cao thứ nhì của một đội bóng ở Premier League, chỉ sau MU (18 bàn) tại mùa 2007/08.
Đóng góp vào thành công này của Arsenal, không thể không nhắc tới “người hùng thầm lặng” đứng sau Mikel Arteta là Nicolas Jover, HLV chuyên về những tình huống cố định. Từ khi có chuyên gia 42 tuổi người Đức này (ông gia nhập Arsenal từ năm 2021 sau 2 mùa làm việc cho Pep Guardiola tại Man City), Arsenal thay đổi rất nhiều thói quen đá phạt góc của họ, trong đó có 2 yếu tố đáng chú ý nhất.
Thứ nhất, The Gunners bố trí số người tham gia khu vực cấm địa nhiều hơn bất cứ đội bóng nào khác ở Premier League trong mỗi tình huống đá phạt góc. Cụ thể, họ có trung bình 3,31 cầu thủ trong vòng cấm địa, cao hơn đáng kể tỷ lệ trung bình của Ngoại hạng Anh là 2,93.
Thứ hai, trong các quả đá phạt góc của mình, Arsenal luôn ưu tiên thực hiện những quả đá bóng xoáy vào hơn là những quả phạt góc có điểm rơi ra ngoài. Nhờ vậy, xác suất bóng tới trúng các cầu thủ Arsenal có mặt ở vị trí thuận lợi để ghi bàn sẽ cao hơn đáng kể.
Nhà vô địch thường ghi nhiều bàn từ phạt góc
Xét về số lượng phạt góc, Liverpool đứng đầu mùa trước. Đội bóng vùng Merseyside được hưởng tổng cộng 287 quả đá phạt góc, Man City thứ 2 với 1 quả kém hơn và Arsenal xếp thứ ba với 265 quả.
Đây là lần thứ 3 liên tiếp, đội chủ sân Anfield dẫn đầu về số phạt góc được hưởng và kể từ khi Jurgen Klopp và đội ngũ huấn luyện của ông quyết định tập trung vào việc cải thiện các tình huống cố định, họ cũng ghi được nhiều bàn thắng nhất từ phạt góc tại Ngoại hạng Anh (63 bàn), đồng thời duy trì tỷ lệ tốt thứ ba (4,9 bàn) về số bàn thắng trên 100 quả phạt góc.
Cách đây không lâu, các nhà phân tích bóng đá Liverpool chấp thuận một công cụ trí tuệ nhân tạo mới của Google có khả năng gợi ý chiến thuật tốt nhất cho các quả đá phạt góc của đội bóng này. Tuy nhiên, chưa có cầu thủ Liverpool nào thử nghiệm các gợi ý chiến thuật nói trên.
Bên cạnh đó, tầm quan trọng của các quả phạt góc tại Ngoại hạng Anh cũng được thể hiện qua một khía cạnh khác. Các bàn thắng từ phạt gọc rất quan trọng đối với các nhà vô địch trong quá khứ. Trong 16 mùa giải vừa qua, chỉ có 5 nhà vô địch Premier League ghi được dưới 10% tổng số bàn thắng của họ từ các quả phạt góc.
Tổng số bàn thắng từ phạt góc cao nhất của một nhà vô địch thuộc về MU ở mùa 2007/08: 18 bàn, chiếm 1/5 tổng số bàn thắng của Quỷ đỏ thành Manchester, tương đương 20%. Hay Man City vô địch mùa trước với 16 bàn từ tình huống cố định (đứng thứ ba sau Arsenal và Everton) trong đó có 11 bàn từ phạt góc.
Rõ ràng, nhiều đội bóng Ngoại hạng Anh đang cố gắng cải thiện chất lượng, hiệu quả trong các tình huống cố định, đặc biệt là phạt góc, để thu hẹp khoảng cách với đối thủ hoặc gia tăng cách biệt với đối thủ. Chính vì thế, chắc chắn sẽ ngày càng nhiều đội bóng thuê các chuyên gia về huấn luyện họ trong các tình huống cố định.
